گزارشی از وضعیت نامناسب جسمانی سمیه رشیدی، متهم سیاسی

 شنبه ۲۹شهریورماه ۱۴۰۴، سمیه رشیدی، متهم سیاسی در وضعیت نامناسب جسمانی قرار گرفته است. 

 شنبه ۲۹ شهریور ماه ۱۴۰۴، سمیه رشیدی، متولد: ۱۳۶۲، متهم سیاسی و فعال مدنی محبوس در زندان قرچک ورامین، در پی افزایش فشارهای روحی ـ روانی و بیهوشی، با سطح هوشیاری ۵ در بیمارستان بستری شده و در خطر جانی قرار گرفته است .
مریم یحیوی، از زندانیان سیاسی، پیشین، با انتشار این خبر در صفحه شخصی خود تشریح کرد:”سمیه رشیدی که از اردیبهشت ماه ۱۴۰۴ در زندان است در پی وخامت شرایط جسمانی در تاریخ ۲۵ شهریور ماه ۱۴۰۴، به بیمارستان منتقل شد و سطح هوشیاری این زندانی سیاسی، پنج بوده است و با توجه به این شرایط پزشکان، انتظار معجزه برای سلامت سمیه رشیدی دارند چون مدتها بود که سمیه دچار مشکلات تشنج بود اما به بیمارستان اعزام نشده بود”. 
همچنین، یک فرد مطلع در ادامه افزود:”مسئولان قضایی و ضابط امنیتی پرونده سمیه رشیدی هیچ توجهی به سلامتی این زندانی نمی کنند و در روزهای اخیر هم سمیه رشیدی به بیمارستان مفتح ورامین منتقل شده بود و خانواده وی به شدت نگران هستند.
لازم به ذکر است، سمیه رشیدی، در تاریخ ۶ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴، هنگام شعارنویسی، توسط نیروهای امنیتی توام با ضرب و شتم و ارعاب در محله جوادیه تهران  دستگیر و پس از انتقال به بازداشتگاه حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی در اداره آگاهی چهارراه شاپور تهران، سپس در تاریخ ۲۱ اردیبهشت ماه ۱۴۰۴، به یکی از بندهای امنیتی در زندان اوین، منتقل و پس از طی مراحل بازجویی ها در شعبه بازپرسی دادسرای ناحیه ۳۳ تهران، تفهیم اتهام شد. 

اتهامات منتسب شده به سمیه رشیدی در مرحله بازپرسی «اجتماع و تبانی» و «فعالیت تبلیغی علیه نظام» عنوان شده که مبنی آن شعارنویسی و انتشار مطالبی بوده که این فعال مدنی در فضای مجازی منتشر کرده بود.

در سطحی که شواهد و گزارش‌هایی را سازمان‌های بین‌المللی مدافع حقوق بشر در دسترس قرار داده‌اند، وضعیت دسترسی زنان زندانی در زندان قرچک (ورامین) به خدمات درمانی و کیفیت آن را می‌توان به‌طور جمع‌بندی‌شده چنین توصیف کرد.

۱) ساختار و امکانات پزشکی نامناسب و کمبودها
زندان قرچک ورامین از ابتدا برای نگهداری زندانیان طراحی نشده بود و گزارش‌ها بارها از کمبود امکانات پایه‌ای پزشکی، نبود واحدهای درمانی مجهز و ظرفیت‌‌های نامناسب برای نگهداری و درمان بیماران خبر داده‌اند. 

۲) ازدحام و خطر انتقال بیماری‌های واگیردار

ازدحام بیش از ظرفیت، تهویه نامناسب و کمبود بهداشت محیطی در گزارش‌ها به‌عنوان عامل افزایش خطر شیوع بیماری‌های عفونی از جمله هشدارهایی درباره ابتلای گسترده به توبرکلوزیس (TB)  ذکر شده است. این مسئله مستلزم اقدامات فوری کنترل عفونت است که غالباً اجرا نشده است.

۳) محرومیت از ارجاع به خدمات تخصصی و تأخیر در مراقبت‌های ضروری
سازمانهای بین المللی مدافع حقوق بشر، از قبیل سازمان عفو بین الملل و دیده بان حقوق بشر، گزارش‌های مستقل موارد متعددی از «تاخیر یا عدم‌اجازه» برای اعزام زندانیان به بیمارستان‌های خارج از زندان یا برای دریافت معاینات و درمان‌های تخصصی را مستند کرده‌اند؛ برخی گزارش‌ها این شیوه را «رد درمان یا استفاده از سلامت به‌عنوان اهرم فشار» توصیف کرده‌اند. 

۴) تأثیر بر زندانیان سیاسی و فعالان مدنی زن
گزارش‌های سازمان‌های مختلف حاکی است که زندانیان سیاسی یا فعالان شناخته‌شده به‌ویژه با موانع بیشتری برای دسترسی به درمان روبه‌رو بوده و در مواردی سوء‌علاج‌رسانی به‌عنوان شکل از مجازات یا «بازداشت بیمارانه» گزارش شده است. نهادهای بین‌المللی نسبت به وخامت حال برخی زندانیان ابراز نگرانی کرده‌اند.

۵) آثار حقوقی — تعهدات بین‌المللی و نقض‌ها
منع یا تعلل در ارائه درمان‌های لازم می‌تواند نقض حق حیات، ممنوعیت شکنجه و رفتار یا مجازات‌های غیرانسانی و کرامت انسانی و نیز تعهد دولت به تأمین سلامت زندانیان تلقی شود. این مواضع در گزارش‌های عفو بین‌الملل، گزارش‌های سازمان‌های حقوق‌بشری ایرانی و اظهارات کارشناسان سازمان ملل بازتاب داشته است.

---

توصیه‌های حقوقی و عملی (خلاصه)

مسئولان قضایی و ضابطان امنیتی با همراهی سازمان زندانها، باید فوراً دسترسی زندانیان«بدون در نظر گرفتن نوع اتهام آنها»به مراقبت‌های اورژانسی و تخصصی را تضمین کند، و به پرونده‌های پزشکی رسیدگی مستقل، سریع و بدون مانع اجازه دهد.
بازرسی مستقل (پزشکان زندانِ مستقل، کمیته‌های بین‌المللی یا نهادهای سازمان ملل) باید مجاز شود تا وضعیت را ارزیابی و گزارش کند.
در موارد شیوع بیماری واگیردار، اقدامات کنترل عفونت، جداسازی مناسب، واکسیناسیون/درمان هدفمند و کاهش تراکم بندها ضروری است.