فعال فرهنگی در شهرستان شوشتر

بازداشت/ بلاتکلیفی

بازداشت فارس کعب کرملاالله، فعال فرهنگی در شهرستان شوشتر

جمعه ۱۸مهرماه ۱۴۰۴، فارس کعب کرملاالله، توسط نیروهای امنیتی در شهرستان شوشتر بازداشت شده است. 

سه شنبه ۱۵ مهر ماه ۱۴۰۴، فارس کعب کرملاالله، فعال فرهنگی، ۳۰ ساله، ساكن گوريه بخش شعيبيه از توابع شهرستان شوشتر(شوش دانیال) در استان خوزستان، توسط نیروهای امنیتی در آن شهرستان، دستگیر شد. افزایش ارعاب و تهدید علیه شهروندان ساکن استان خوزستان در سال‌های اخیر به یکی از نگرانی‌های جدی حقوق بشری در ایران تبدیل شده است. این استان به‌دلیل شرایط ویژه قومی، زبانی و اقتصادی، همواره شاهد کنترل و فشار امنیتی گسترده‌تری از سوی نهادهای حکومتی بوده است.

کریم دحیمی، فعال حقوق بشر، ضمن اعلام این خبر در تشریح آن به گزارشگر حقوق بشر در ایران گفت:”ماموران، هنگام دستگیری فارس کعب کرملاالله، با ایجاد رعب وحشت در میان اعضای خانواده این فعال فرهنگی، در صدد مقابله با آنها بر آمدند و پس از تفتیش منزل و توقیف برخی لوازم از قبیل گوشی تلفن همراه، این فعال فرهنگی را در حال که حتی اجازه پوشیدن لیاس مناسب هم به وی ندادند بازداشت کردند.” این فعال حقوق بشر در ادامه افزود:”طریقه دستگیری فارس کعب کرملاالله، منجر به ترس کودکان و اعضای خانواده وی شد.” تا لحظه تنظیم این خبر، از علت دقیق دستگیری، مصادیق حقوقی اتهامات، مکان نگهداری و از نام نهاد امنیتی دستگیر کننده فارس کعب کرملاالله، اطلاعی حاصل نشده است. 

فارس کعب کرملاالله بعنوان عکاس و تصویربردار در برنامه‌های مذهبی، جشن‌ها، سمینارها و جشنواره‌های محلی فعالیت دارد. این شهروند اهل استان خوزستان، با انتشار محتوای تصویری در فضای مجازی به‌ منظور ارتقای آگاهی عمومی، حفظ هویت و فرهنگ عربی، به‌ عنوان فعال فرهنگی شناخته‌ شده‌ای در این حوزه مطرح شده است. 

۱. اقدامات ضداعتراض مردمی

استان خوزستان از مناطق استراتژیک ایران است که با وجود برخورداری از منابع عظیم نفت و گاز، مردم آن با فقر، بیکاری، آلودگی زیست‌محیطی و تبعیض ساختاری روبه‌رو هستند. اعتراضات مردمی در این استان معمولاً با حضور گسترده نیروهای امنیتی و نظامی مواجه می‌شود. در جریان اعتراضات اجتماعی، به‌ویژه در سال‌های اخیر، بسیاری از شهروندان خوزستانی به اتهاماتی همچون «تحریک افکار عمومی»، «اقدام علیه امنیت ملی» یا «تبلیغ علیه نظام» بازداشت و مورد بازجویی قرار گرفته‌اند.

۲. افزایش فشار و ارعاب امنیتی

گزارش‌ها حاکی از آن است که نیروهای امنیتی در شهرهای مختلف خوزستان ــ از جمله اهواز، شوش، ماهشهر، حمیدیه و دزفول با احضار فعالان مدنی، روزنامه‌نگاران، معلمان، و حتی کاربران شبکه‌های اجتماعی، فضای عمومی را به‌شدت محدود کرده‌اند.

روش‌های مورد استفاده شامل:
/  تهدید به بازداشت یا اخراج از محل کار
/  احضارهای تلفنی و بازجویی‌های غیررسمی
/  ایجاد محدودیت در فعالیت‌های فرهنگی و مدنی
/  و نظارت گسترده بر فضای مجازی و تجمعات عمومی است.
این اقدامات موجب ایجاد فضای خوف و خودسانسوری در میان شهروندان شده و مشارکت اجتماعی را به‌شدت کاهش داده است.

۳. نقض آزادی بیان و حق تجمع

اقدامات امنیتی، سرکوب و ارعاب بر علیه شهروندان در استان خوزستان، مصداق نقض ماده ۱۹ و ۲۰ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی است که آزادی بیان، حق تجمع مسالمت‌آمیز، حق انتشارعقاید و دیده گاههای آزاد، حق مشارکت در امور عمومی را برای همه افراد تضمین می‌کند.

به‌جای پاسخگویی به مطالبات اقتصادی و اجتماعی مردم، برخورد امنیتی با معترضان و تهدید فعالان مدنی نشانگراولویت‌دادن به کنترل سیاسی به‌جای گفت‌وگو و شفافیت است.

۴. وضعیت اقلیت‌ها و تبعیض قومی

بخش مهمی از جمعیت خوزستان را شهروندان عرب ایرانی تشکیل می‌دهند که سال‌هاست از تبعیض در حوزه‌های اشتغال، آموزش و خدمات عمومی شکایت دارند. برخورد امنیتی با فعالیت‌های فرهنگی و زبانی آنان، از جمله ممانعت از آموزش زبان عربی، تعطیلی مراکز فرهنگی بومی و بازداشت فعالان قومی، مصداق آشکار نقض حقوق اقلیت‌ها طبق ماده ۲۷ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی است.

۵. جمع‌بندی

افزایش ارعاب، تهدید و فشار امنیتی علیه شهروندان خوزستانی نشانگر نقض نظام‌مند آزادی‌های مدنی، حق امنیت شخصی و آزادی بیان در این استان است.

این وضعیت، علاوه بر تضاد با قانون اساسی ایران که بر آزادی اجتماعات و کرامت انسانی تأکید دارد، مغایر با تعهدات بین‌المللی کشور در حوزه حقوق بشر نیز می‌باشد. بهبود شرایط خوزستان مستلزم پایان دادن به رویکرد امنیتی، احترام به حقوق فرهنگی و اجتماعی مردم، و تضمین آزادی فعالیت‌های مدنی و رسانه‌ای است تا اعتماد عمومی و آرامش اجتماعی در این استان احیا شود.