شنبه ۱۹مهرماه ۱۴۰۴، شش تن از فعالان ملی مدنی به جلسه بازپرسی در دادسرای تبریز، احضار شدند.
روز پنجشنبه ۱۷ مهر ماه ۱۴۰۴، سیما(اکرم) علیپور، سالار طاهرافشار، وحید ابهری ایرانق، جاوید نظمی، نیما رادمنش و حسین اسماعیلی صومعه، از فعالان ملی مدنی، ساکن استان آذربایجان شرقی، به شعبه ۳ بازپرسی در دادسرای عمومی و انقلاب تبریز، احضار شدند.
براساس ابلاغیه صادره که از طریق سامانه ابلاغ الکترونیک قوه قضائیه (ثنا) برای این افراد، ارسال شده سیما(اکرم) علیپور، سالار طاهرافشار، وحید ابهری ایرانق، جاوید نظمی، نیما رادمنش و حسین اسماعیلی صومعه، باید طی مدت ۵ روز، برای دفاع از خود در برابر اتهام « تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی ایران»، « تشویش اذهان عمومی» و چند اتهام دیگر، در شعبه ۳ بازپرسی در دادسرای عمومی و انقلاب تبریز، حاضر شوند.
لازم به ذکر است، از میان این افراد، سالار طاهر افشار، از تاریخ ۱۷ فروردین ماه ۱۴۰۴، در حال سپری کردن دوران حبس تعزیری خود در زندان اوین، است.
همچنین، سیما(اکرم) علی پور هم اواخر بهمن ماه ۱۴۰۳، بصورت تلفنی به اداره اطلاعات سپاه شهر تبریز، احضار و در تاریخ ۲۷ اسفند ماه ۱۴۰۳، پس از حضور در آن نهاد امنیتی، بازداشت و پس از طی مراحل بازجویی ها و تفهیم اتهام، در تاریخ ۲۸ اسفند ماه ۱۴۰۳، با تودیع وثیقه ای به ارزش ۸۰۰ میلیون تومان، آزاد شد.
در ادامه نیز، وحید ابهری هم در تاریخ ۵ آذر ماه ۱۴۰۳، توسط ماموران اداره کل اطلاعات استان آذربایجان شرقی، در منزل شخصی خود، دستگیر و پس از طی مراحل بازجویی ها و تفهیم اتهام به زندان مرکزی شهر تبریز، منتقل و در تاریخ ۱۳ آذر ماه ۱۴۰۳، با تودیع قرار وثیقه ای به مبلغ ۲۰۰ میلیون تومان، آزاد شد اما در تاریخ ۶ بهمن ماه ۱۴۰۳، به اداره اطلاعات تبریز، احضار شد.
جاوید نظمی هم در تاریخ ۳ آذر ماه ۱۴۰۳، توسط نیروهای امنیتی در شهر تبریز، دستگیر و به زندان مرکزی آن شهر منتقل و در تاریخ ۸ آذر ماه ۱۴۰۳، با تودیع وثیقه ای به ارزش ۲ میلیارد تومان آزاد شد.
نیما رادمنش نیز به همراه حسین اسماعیلی صومعه، اواخر آذر ماه ۱۴۰۳، توسط ماموران امنیتی، در استان آذربایجان غربی، بازداشت و پس از طی مراحل بازجویی ها و تفهیم اتهام در تاریخ ۹ دی ماه ۱۴۰۳، با تودیع قرار وثیقه از زندان مرکزی تبریز، آزاد شدند.
سالار طاهرافشار، در تاریخ ۲۹ بهمن ماه ۱۴۰۳، توسط نیروهای امنیتی در محل کار خود، دستگیر و برای بازجویی به بازداشتگاه اداره کل اطلاعات استان آذربایجان شرقی در شهر تبریز منتقل و در تاریخ ۲۳ اسفند ماه ۱۴۰۳، پس از اتمام بازجویی ها و تفهیم اتهام، با تودیع قرار وثیقه آزاد شده بود.
این فعال ملی مدنی، در تاریخ ۱ خرداد ماه ۱۴۰۳، پس از سفر به تهران، توسط قاضی ابوالقاسم صلواتی ـ رئیس شعبه ۱۵دادگاه انقلاب تهران، از بابت اتهام «اجتماع و تبانی به قصد برهم زدن امنیت کشور» محاکمه شد ولی در تاریخ ۱۶ خرداد ماه ۱۴۰۳، پس از احضار به شعبه اجرای احکام دادسرای عمومی و انقلاب تبریز، برای دیگر پرونده قضایی خود، بازداشت و جهت سپری کردن دوران حبس تعزیری خود به زندان مرکزی تبریز، منتقل گردید اما در تاریخ ۲۱ تیر ماه ۱۴۰۳، پس از تحمل بخشی از حبس خود با نصب پابند الکترونیکی ـ تحت نظارت قضایی آزاد شده بود و اواخر مهر ماه ۱۴۰۳، توسط قاضی ابوالقاسم صلواتی رئیس شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران، از بابت اتهام «اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرم علیه امنیت داخلی / خارجی» به ۵ سال زندان محکوم شده بود و این حکم در اواخر دی ماه ۱۴۰۳، توسط قاضی عباسعلی حوزان ـ رئیس شعبه ۳۶ دادگاه تجدیدنظر استان تهران، دادنامه بدوی عینا تائید شده بود.
سالار طاهرافشار، از بابت پرونده ای دیگر، در تاریخ ۷ بهمن ماه ۱۴۰۲، توسط قاضی عبدی ـ رئیس شعبه ۲ دادگاه انقلاب شهر تبریز مرکز استان آذربایجان شرقی، محاکمه شدند و قرار بازداشت موقت میلاد جلیلی به وثیقه تبدیل شد و این فال ملی مدنی در تاریخ ۹ بهمن ماه ۱۴۰۲، با تودیع قرار وثیقه ای به مبلغ ۳۰۰ میلیون تومان، تا پایان مراحل دادرسی از زندان مرکزی تبریز آزاد شد و با آغاز مراحل دادرسی، توسط قاضی عبدی ـ رئیس شعبه ۲ دادگاه انقلاب تبریز، از بابت «فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران از طریق اجرای موسیقی رپ سیاسی به نفع محکومین تجزیه طلب پانترک» به تحمل ۸ ماه حبس تعزیری و از اتهام «اقدام علیه امنیت ملی از طریق تحریک مردم به اغتشاشات و جنگ و کشتار مردم» هم تبرئه شد ولی از بابت اتهام «معاونت در فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران» به تحمل ۶ ماه حبس تعزیری محکوم شد و این حکم توسط قاضی شعبه ۳۲ دادگاه تجدیدنظر استان آذربایجان غربی به تحمل ۶ ماه حبس تعزیری کاهش پیدا کرد.
سالار طاهرافشار هم پیشتر با دریافت ابلاغیه های کتبی برای تاریخ رسیدگی ۷ بهمن ماه ۱۴۰۲، به شعبه ۲ دادگاه انقلاب تبریز، احضار و سپس دفاعیات خود را از بابت اتهام «معاونت در فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران» به قاضی عبدی ـ رئیس شعبه ۲ دادگاه انقلاب شهر تبریز ارائه کرد اما در تاریخ ۱۷ بهمن ماه ۱۴۰۲، توسط ماموران امنیتی در شهر ارومیه بازداشت و برای تشکیل پرونده قضایی به تهران و بند ۲۰۹ وزارت اطلاعات واقع در زندان اوین منتقل و در تاریخ ۹ اسفند ماه ۱۴۰۲، با تودیع وثیقه ای به مبلغ ۸۰۰ میلیون تومان، آزاد شد و در تاریخ ۲۷ فروردین ماه ۱۴۰۳، برای ارائه دفاعیات خود پیش از تنظیم کیفرخواست به شعبه ۵ بازپرسی دادسرای ناحیه ۳۳ تهران، احضار شده بود.
وی هم در تاریخ ۲۸ آذر ماه ۱۴۰۲، توسط نیروهای امنیتی با نیابت قضایی در شهر ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی، بازداشت و پس از انتقال به شهر تبریز مرکز استان آذربایجان شرقی و طی مراحل بازجویی ها به زندان تبریز، منتقل و در تاریخ ۲ دی ماه ۱۴۰۲، با تودیع وثیقه ای به مبلغ ۲۰۰ میلیون تومان آزاد شد.
سالار طاهرافشار، پیشتر هم در تاریخ ۳ دی ماه ۱۳۹۹، از بابت پرونده دیگر مرتبط با بازداشت این فعال ملی مدنی در مهر ماه ۱۳۹۹، توسط شعبه ۸ بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب ارومیه، به ریاست بازپرس محمدرضا غنی زاده، پس از رسیدگی به پرونده در مرحله بازپرسی به همراه چند تن دیگر از فعالان ملی مدنی، قرار تعلیق تعقیب قضائی برای مدت ۱۰ ماه را دریافت کردند.
همچنین، جلسه دادگاه رسیدگی به پرونده سالار طاهر افشار، از بابت بازداشت دوم وی با اتهامات «عضویت در گروه ها و دسته جات با هدف برهم زدن امنیت کشور» و «فعالیت تبلیغی علیه نظام»، توسط شعبه ۲ دادگاه انقلاب ارومیه در تاریخ ۲۴ آذر ماه ۱۳۹۹، برگزار و سالار طاهر افشار دفاعیات خود را از بابت ۲ اتهام مذکور که با شکایت اداره اطلاعات ارومیه به وی تفهیم شده بود به دادگاه ارائه کرده بود.
این شهروند ساکن ارومیه، همچنین در تاریخ ۱۰ مهر ماه ۱۳۹۹، در جریان تجمعات اعتراضی که در حمایت از عملیات نظامی جمهوری آذربایجان برای باز پس گیری قره باغ برگزار کرده بودند توسط ماموران اداره اطلاعات ارومیه احضار و بازداشت و پس از انتقال به بازداشتگاه و طی مراحل بازجوئی در تاریخ ۱۱ مهر ماه ۱۳۹۹، هر یک با تودیع قرار وثیقه و کفالت آزاد شدند.
در تاریخ ۲۶ تیر ماه ۱۳۹۹، سالار طاهرافشار، در جریان برگزاری تجمع اعتراضی در خصوص تحولات منطقه ای و درگیری نظامی بین دو کشور جمهوری آذربایجان و ارمنستان توسط ماموران امنیتی در ارومیه بازداشت و پس از انتقال به بازداشتگاه نیروهای امنیتی و طی مراحل بازجوئی و بازپرسی و تفهیم اتهامات «عضویت در گروه ها و دسته جات با هدف برهم زدن امنیت کشور» و «فعالیت تبلیغی علیه نظام»، در تاریخ ۳۱ تیر ماه ۱۳۹۹، با تودیع وثیقه ای به مبلغ ۵۰ میلیون تومان آزاد شد.
این فعال ملی مدنی، از بابت بازداشتش در جریان اعتراضات آبان، در تاریخ ۲۷ اسفند ماه ۱۳۹۸، توسط شعبه ۱۰۱ دادگاه کیفری ۲ شهرستان ارومیه به ریاست قاضی حمید گلی نژاد، با صدور دادنامه ای به همراه ۵ تن دیگر از شهروندان به تحمل حبس تعزیری، جریمه نقدی و شلاق محکوم شده بود.
در تاریخ ۱۷ اسفند ماه ۱۳۹۸، سالار طاهرافشار، پس از حضور در شعبه ۱۰۱ دادگاه کیفری ۲ این شهرستان محاکمه شد. وی در تاریخ ۲۵ دی ماه ۱۳۹۸، طبق ابلاغیه ای کتبی به این جلسه دادرسی احضار شده بود.
سالار طاهرافشار، در تاریخ ۲۹ آبان ماه ۱۳۹۸ و همزمان با دستگیری های مرتبط با اعتراضات سراسری، توسط ماموران اداره اطلاعات ارومیه بازداشت و پس از انتقال به بازداشتگاه این ارگان امنیتی و طی مراحل بازجوئی و تفهیم اتهام در تاریخ ۷ آذر ماه ۱۳۹۸، با تودیع قرار وثیقه ای به مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان آزاد شده بود.
سیما(اکرم) علیپور هم در تاریخ ۷ خرداد ماه ۱۴۰۱، توسط نیروهای امنیتی در شهر تبریز، بازداشت و پس از انتقال به بازداشتگاه اداره اطلاعات و طی مراحل بازجویی ها به زندان مرکزی تبریز منتقل شد و در تاریخ ۱۶ خرداد ماه ۱۴۰۱، با تودیع قرار وثیقه ای به مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان، آزاد شد ولی، اوایل اسفند ماه ۱۴۰۱، با دریافت ابلاغیه هایی از سوی رئیس دفتر شعبه ۲ دادگاه انقلاب تبریز، برای تاریخ رسیدگی ۲۹ فروردین ماه ۱۴۰۲، به این جلسه دادرسی احضار و در تاریخ مذکور پس از حضور در شعبه ۲ دادگاه انقلاب تبریز از بابت اتهامات«فعالیت تبلیغی علیه نظام» و «عضویت در گروههای مخالف نظام» محاکمه شده بود.
سیما(اکرم) علیپور، در تاریخ ۵ شهریور ماه ۱۴۰۲، بصورت جداگانه به اداره اطلاعات و پلیس فتا تبریز احضار شده بود.
برخورداری افراد از حق دادرسی عادلانه یکی از اصول بنیادین حقوق بشر و تضمینکننده عدالت، امنیت قضایی و کرامت انسانی است. این حق در اسناد بینالمللی متعدد از جمله ماده ۱۰ اعلامیه جهانی حقوق بشر و ماده ۱۴ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی بهصراحت مورد تأکید قرار گرفته است.
بر اساس این اسناد، هر فرد حق دارد که دعوای او منصفانه، علنی و توسط دادگاهی مستقل، بیطرف و صلاحیتدار مورد رسیدگی قرار گیرد. از مهمترین مؤلفههای دادرسی عادلانه میتوان به اصل برائت متهم، حق آگاهی از ماهیت و علت اتهام، حق برخورداری از وکیل و دفاع مؤثر، منع شکنجه و اجبار به اعتراف، حق حضور در جلسه دادرسی و حق تجدیدنظر در رأی صادره اشاره کرد.
رعایت این اصول، نهتنها شرط تحقق عدالت کیفری است بلکه ضامن حفظ اعتماد عمومی به نظام قضایی و پیشگیری از سوءاستفاده از قدرت محسوب میشود. نقض این حقوق، از جمله از طریق بازداشتهای خودسرانه، محرومیت از وکیل، اعترافات اجباری و محاکمات غیرعلنی، مغایر با تعهدات دولتها بر اساس اسناد بینالمللی حقوق بشر و تهدیدی جدی برای حاکمیت قانون و عدالت است.